மார்ச் 1, சர்வதேச கழிவு சேகரிப்போர் தினத்தில் (International Waste Pickers Day), 1992 ஆம் ஆண்டு கொலம்பியாவில் படுகொலை செய்யப்பட்ட சக பணியாளர்களுக்கு உலகெங்கிலும் உள்ள கழிவு சேகரிப்பாளர்கள் அஞ்சலி செலுத்துவார்கள். முறைசாரா கழிவு சேகரிப்பாளர்களின் உலகமானது, அடிக்கடி மறக்கப்படும், மிகை விளிம்புநிலை தொழிலாளர் கூட்டமைப்பாகும். அவை அதிகாரப்பூர்வமாக அங்கீகரிக்கப்படவில்லை அல்லது பதிவு செய்யப்படுவதில்லை. மேலும், சமூக பாதுகாப்பு நன்மைகள் அல்லது சட்டப் பாதுகாப்பு ஒதுக்கப்பட்ட தொழிலாளர்களின் உலகத்தைப் புரிந்து கொள்ள வேண்டும்.
சர்வதேச தொழிலாளர் அமைப்பு முறைசாரா கழிவு மேலாண்மைத் துறையை முறையான பதிவு இல்லாமல் கழிவு மேலாண்மையில் ஈடுபடும் தனிநபர்கள் அல்லது சிறு வணிகங்கள் என்று விவரிக்கிறது. இந்த தொழிலாளர்கள் மறுசுழற்சி செய்யக்கூடிய கழிவுகளை சேகரித்து வரிசைப்படுத்துகிறார்கள். மேலும், கழிவுகளை நிர்வகிப்பதிலும், வளங்களைப் பாதுகாப்பதிலும் முக்கிய பங்கு வகிக்கின்றனர். இருப்பினும், அவர்கள் விலக்கி வைக்கப்படுகின்றனர். ஏனெனில், அவர்கள் சமூக பாதுகாப்பு திட்டங்களலோ அல்லது சட்ட கட்டமைப்புகளலோ அங்கீகரிக்கப்படவில்லை.
தரவு என்ன காட்டுகிறது
எத்தனை முறைசாரா கழிவுகளை (informal waste pickers) சேகரிப்பவர்கள் உள்ளனர் என்பதை சரியாக அறிவது கடினம். ஆனால், அறிவியல் மற்றும் சுற்றுச்சூழல் மையம், அவர்கள், உலகளவில் நகர்ப்புற மக்கள்தொகையில் 0.5%–2% என்று கூறுகிறது. பெண்கள், குழந்தைகள் மற்றும் முதியவர்கள் உட்பட அவர்களில் பலர், நகரங்களில் உள்ள ஏழ்மையானவர்கள், பெரும்பாலும் வன்முறை மற்றும் துன்புறுத்தல்களை எதிர்கொள்கின்றனர். இந்தியாவில், காலமுறை தொழிலாளர் கணக்கெடுப்பு 2017-18 (Periodic Labour Force Survey 2017-18) நகர்ப்புறங்களில் கிட்டத்தட்ட 1.5 கோடி குப்பை எடுப்பவர்களைக் கண்டறிந்தது, அவர்களில் பாதி பேர் பெண்கள்.
சராசரியாக, ஒரு கழிவு எடுப்பவர் 8 முதல் 10 மணி நேரத்தில் ஒரு நாளைக்கு 60 கிலோ முதல் 90 கிலோ வரை கழிவுகளை சேகரிக்கிறார். பெரும்பாலும் பாதுகாப்பு உபகரணங்கள் இல்லாமல் மற்றும் ஆபத்தான வேலையைச் செய்கிறார்கள். அவர்கள் வழக்கமான காயங்களுடன் தோல் (dermatological) மற்றும் சுவாச பிரச்சினைகள் (respiratory issues) போன்ற சுகாதார பிரச்சினைகளை எதிர்கொள்கின்றனர். சாதிய அமைப்பில் அவர்களின் நிலையால், குறைந்த வருமானமும், சமூக அந்தஸ்தும் கிடைப்பது இல்லை .
தனியார் நிறுவனங்கள் நகரக் கழிவுகளை நிர்வகிக்கின்றன. இது அவர்களின் உரிமைகளையும் வருவாயையும் குறைப்பதன் மூலம் கழிவு சேகரிப்பாளர்களுக்கு தீங்கு விளைவிக்கும். இந்திய கழிவு சேகரிப்பாளர்கள் கூட்டணி (Alliance of Indian Waste Pickers (AIW)) 2023 இல் இந்த சிக்கலை முன்னிலைப்படுத்தியது. இந்த நிறுவனங்கள் விலையுயர்ந்த இயந்திரங்களைப் பயன்படுத்துகின்றன. ஆனால், கழிவு உற்பத்தியாளர்களிடம் குறைந்த விலையை வசூலிக்கின்றன. இதன் விளைவாக, முறைசாரா குப்பை எடுப்பவர்கள் வெளியேறி, குப்பை கொட்டும் இடங்கள் போன்ற அபாயகரமான பகுதிகளிலிருந்து கழிவுகளை சேகரிக்க வேண்டிய கட்டாயத்தில் உள்ளனர். இதனால், அவர்களின் உடல்நலம், வருவாய் மற்றும் சமூக நிலை பாதிக்கப்படுகிறது. சில நேரங்களில், தனியார் நிறுவனங்கள் மற்றும் நகர அதிகாரிகளால் தடுக்கப்படுகிறது. மேலும், கழிவு எடுப்பவர்களை ஆபத்தில் ஆழ்த்துகிறது.
விரிவாக்கப்பட்ட உற்பத்தியாளயாளரின் பொறுப்பு (Extended Producer Responsibility (EPR))
பிளாஸ்டிக் கழிவு மேலாண்மையை மேம்படுத்துவதற்காக விரிவாக்கப்பட்ட உற்பத்தியாளர் பொறுப்பு (Extended Producer Responsibility (EPR)) இந்தியாவில் பிரபலமாகி வருகிறது. இது கழிவுகளை நிர்வகிக்கும் கடமையை உள்ளூர் அதிகாரிகளிடமிருந்து வணிகக் கழிவு உற்பத்தியாளர்களுக்கு மாற்றுகிறது. விரிவாக்கப்பட்ட உற்பத்தியாளர் பொறுப்பு நம்பிக்கையுடன் உள்ளது. கழிவு எடுப்பவர்கள் மற்றும் பிற அடிமட்டத் தொழிலாளர்களை சேர்த்துக்கொள்ள ஒரு வாய்ப்பை வழங்குகிறது. ஆனால், முறைசாரா வேலையில் உள்ள பெண்களின்: உலகமயமாக்கல் மற்றும் ஒழுங்கமைத்தல் (Women in Informal Employment: Globalizing and Organizing WIEGO)) அமைப்பின் கூற்றுப்படி, விரிவாக்கப்பட்ட உற்பத்தியாளர் பொறுப்பு உண்மையில் முறைசாரா துறையிலிருந்து கழிவுகளைத் திசைதிருப்புகிறது. முறைசாரா கழிவுப் பணியாளர்கள் வேலை இழக்கும் அபாயத்தை ஏற்படுத்துகிறது.
இந்தியாவில் விரிவாக்கப்பட்ட உற்பத்தியாளர் பொறுப்பு வழிகாட்டுதல்களின்படி மத்திய மாசுக் கட்டுப்பாட்டு வாரியம் (Central Pollution Control Board (CPCB)), தயாரிப்பாளர்கள், உரிமையாளர்கள், தொழில்துறையினர், தொழில் சங்கங்கள், பொது சமூக அமைப்புகள் மற்றும் குடிமக்கள் போன்ற பல குழுக்களை உள்ளடக்கியிருப்பதை இந்திய கழிவு சேகரிப்பாளர்கள் கூட்டணி (Allied Industrial Workers (AIW)) கவனித்துள்ளது. இருப்பினும், இந்த குழுக்களில் முறைசாரா குப்பை எடுப்பவர்கள் அல்லது அவர்களின் பிரதிநிதித்துவம் உள்ளதா என்பது தெளிவாக இல்லை. திடக்கழிவு மேலாண்மை விதிகள் 2016 (Solid Waste Management Rules 2016), குப்பை எடுப்பவர்கள் நகராட்சி கழிவு மேலாண்மையின் ஒரு பகுதியாக இருக்க வேண்டும் என்று கூறினாலும், அவர்களுக்கு முன்னுரிமை வழங்கப்படவில்லை. சுற்றுச்சூழல், வனம் மற்றும் காலநிலை மாற்றம் அமைச்சகத்தால் (Ministry of Environment, Forest, and Climate Change) வெளியிடப்பட்ட விரிவாக்கப்பட்ட உற்பத்தியாளர் பொறுப்பு வழிகாட்டுதல்கள் 2022, கழிவு மேலாண்மை மற்றும் மறுசுழற்சியில் முறைசாரா கழிவு சேகரிப்பாளர்களின் பங்கை புறக்கணித்துள்ளது.
பிளாஸ்டிக் ஒப்பந்தம் (Plastic Treaty) மற்றும் நியாயமான மாற்றம்
உலகளவில், கழிவு சேகரிப்பவர்கள் அனைத்து பிளாஸ்டிக்கிலும் 60% சேகரிக்கப்பட்டு மறுசுழற்சி செய்கிறார்கள் என்று 2022 உலக பொருளாதார மன்ற அறிக்கை (World Economic Forum report) தெரிவிக்கிறது. மறுசுழற்சியில் அவை முக்கிய பங்கு வகித்தாலும், அவற்றின் வேலை பெரும்பாலும் அங்கீகரிக்கப்படுவதில்லை. மேலும், அவர்கள் ஒரு நல்ல வருமானத்தை ஈட்ட போராடுகிறார்கள். ஐக்கிய நாடுகளின் மேம்பாட்டுத் திட்டம் (United Nations Development Programme (UNDP)) மற்றும் பியூ (Pew) ஆகியவற்றின் அறிக்கைகளின்படி, முறைசாரா கழிவு எடுப்பவர்கள் 2016 ஆம் ஆண்டில் மட்டும் 27 கோடி மெட்ரிக் டன் பிளாஸ்டிக் கழிவுகளை சேகரித்தனர். இது மறுசுழற்சிக்காக சேகரிக்கப்பட்ட அனைத்து பிளாஸ்டிக் பொருட்களில் 59% ஆகும். இது பிளாஸ்டிக் நிலப்பரப்புகளிலோ அல்லது கடலிலோ செல்வதைத் தடுக்கிறது. இருப்பினும், நுண் பிளாஸ்டிகக்கால் மாசுபடுத்தப்பட்ட குடிநீரை குடிப்பதால் மற்றும் பிளாஸ்டிக் எரிப்பதால் ஏற்படும் புகையை சுவாசிப்பதால் அவர்கள் உடல்நல அபாயங்களை எதிர்கொள்கின்றனர். பிளாஸ்டிக் மாசுபாட்டை நிறுத்துவதற்கான ஐ.நா (United Nations) தீர்மானத்தை நாங்கள் ஆதரிக்கும்போது, 2024 க்குள் சட்டப்பூர்வமாக பிணைக்கப்பட்ட ஒப்பந்தத்தை உருவாக்கும்போது, இந்த தொழிலாளர்கள் நியாயமாக நடத்தப்படுவதை உறுதி செய்ய வேண்டும்.
இந்தியா, ஒரு நபர் அதிக பிளாஸ்டிக் கழிவுகளை உற்பத்தி செய்வதால், கழிவு சேகரிப்பவர்களின் பங்கு மிகவும் முக்கியமானது. மத்திய மாசு கட்டுப்பாட்டு வாரியத்தின் (Central Pollution Control Board CPCB)) சமீபத்திய அறிக்கையின்படி, இந்தியாவின் பிளாஸ்டிக் ஒழிப்பு தினம் ( plastic overshoot day for India) ஜனவரி 6 ஆகும். உலகின் மோசமாக நிர்வகிக்கப்படும் கழிவுகளில் பாதிக்கும் மேற்பட்டவற்றிற்கு பொறுப்பான 12 நாடுகளில் இந்தியாவும் ஏற்கனவே ஒன்றாகும். நீட்டிக்கப்பட்ட தயாரிப்பாளர் பொறுப்பு விரிவாக்கப்பட்ட உற்பத்தியாளர் பொறுப்பு (Extended Producer Responsibility (EPR)) அமைப்பு பிளாஸ்டிக் உற்பத்தியாளர்களை மாசுபாட்டிற்கு பொறுப்பேற்க வைக்கிறது. முக்கியமாக பெரிய மறுசுழற்சி நிறுவனங்களை உள்ளடக்கியது, கழிவுகளை மீண்டும் பயன்படுத்தக்கூடிய பொருட்களாக மாற்றும் பல கழிவு சேகரிப்பவர்களை விட்டுவிடுகிறது.
கழிவு சேகரிப்பவர்கள், விரிவாக்கப்பட்ட உற்பத்தியாளர் பொறுப்பு (Extended Producer Responsibility (EPR)) அமைப்பை மேம்படுத்தக்கூடிய கழிவுகளை கையாள்வது பற்றிய மதிப்புமிக்க அறிவைக் கொண்டுள்ளனர். விரிவாக்கப்பட்ட உற்பத்தியாளர் பொறுப்பு விதிகளை நாம் எவ்வாறு அமைக்கிறோம் என்பதை மறுபரிசீலனை செய்ய வேண்டும் மற்றும் புதிய அமைப்பில் கோடி கணக்கான முறைசாரா கழிவு எடுப்பவர்களை சேர்ப்பதற்கான வழிகளைக் கண்டறிய வேண்டும்.
நீதி பி.துருபத்யு பெங்களூருவில் உள்ள இந்திய மனித குடியேற்றங்களுக்கான நிறுவனத்தின் (Indian Institute for Human Settlements (IIHS)) மூத்த ஆராய்ச்சியாளரும், கர்நாடக தொழிலாளர் கொள்கைக் குழுவின் (Karnataka Labour Policy Committee)ஆலோசனை உறுப்பினரும் ஆவார்.